Doorzoek site:
VOLG ONS OP FACEBOOK:

Facebook

Home > Techniek > Mechanica > Tunen
Tunen


De linkse bout is een rekbout van aluminium. De ongebruikte schroefdraad die voor piekspanningen (kerfwerking) zorgt is weggehaald. Dit scheelt in dit geval 80% aan gewicht.

Tunen oftewel lichter maken geeft naast veel gewichtsverlies ook een artistieke verfraaiing. Soms zorgt het weglaten van materiaal, naast het gewichtsverlies, ook voor een beter onderdeel. Een verjongde spaak, de snelspanner van Tune en de afgedraaide inbusbout van BikeBoosting zijn mooie voorbeelden van hoe het moet.

 

 

 


Een verjongde spaak is een perfect voorbeeld van een soort rekbout. Piekspanningen zijn kleiner doordat de spaak veel meer rek heeft

Dit zijn 2 snelspanners. De onderste is van Tune; deze is verjongd tot op de kleinste diameter van de schroefdraad. Hierdoor is de trekspanning nagenoeg over heel de lengte gelijk. Bij de ander is er een veel grotere trekspanning bij de schroefdraad

Voorbeeld rek- of strekbout:
Aanname: de M5 bouten uit onderstaand plaatje worden enkel op trek belast. Op de schroefdraad wordt een moer gedraaid en hetgene dat wordt opgesloten wordt daarom op druk belast.

De rechtse bout heeft ter plaatse van de schroefdraad een diameter van 4,2mm (oppervlakte 13,9mm²). Het cilindrische gedeelte is Ø 5mm (oppervlakte 19,6mm²).

Elk materiaal wordt langer als er een trekkracht op komt te staan. Dus als de moer stevig wordt aangedraaid wordt de bout langer. Maar omdat de doorsnede bij de schroefdraad veel kleiner is dan op het cilindrische gedeelte komt hier voornamelijk de verlenging.

De linker bout is van aluminium waarbij de inbuskop geminimaliseerd is. In de schacht van Ø 5mm is een inbus gedrukt van 2,5mm. De schroefdraad heeft nog steeds een oppervlakte van 13,9mm² maar de doorsnede van het cilindrische gedeelte heeft nu een oppervlakte van 14,1mm² (19,6 - 5.4 oppervlakte 2,5mm inbus)  dat erg dicht in de buurt komt van de 13,9mm².

Resultaat: de aluminum bout heeft een gelijkmatige verlenging over 15mm. De stalen bout heeft geen gelijke verlenging; de schroefdraad heeft de kleinste doorsnede en daarom de grootste verlenging en dus hoogste trekspanning.

Problemen: de stalen bout en moer lopen eerder los omdat er weinig verlenging is, als het ingeklemde iets kleiner wordt (vervorming door continu druk, slijtage door beweging) kan de moer gewoon loskomen. Een praktijk probleem!
Ook kan de stalen bout breken omdat de piekspanningen hoog zijn bij de schroefdraad; door een klap of schok komt de trekspanning voornamelijk hier terecht . Door het ontbreken van gelijke verlenging vangt de bout de spanning niet over een bepaalde lengte op; de bout "veert" niet mee


Door het ontwerp en materiaalkeuze zijn deze bouten 75% in gewicht afgenomen.